Muzeum Kamieni w Kamieniu Pomorskim przyjęło w swoje progi niezwykle rzadkiego i szacownego przybysza. Pochodzi on z wyżyn ciemnej strony Księżyca i ma około 2,8 -4 mld lat. To meteoryt Lunait.

Lunaity są fragmentami skał pochodzenia księżycowego, meteorytami z grupy achondrytów. Jest ich na Ziemi bardzo mało — całkowita masa wszystkich lunaitów wynosi niecałe 15 kg. Nasz Lunait jest niewielkim fragmentem meteorytu o wadze 330 g. Został znaleziony na terenie Sahary w 2017 roku.

Wyróżnia się trzy rodzaje księżycowych meteorytów: LUN-A, LUN-B i LUN-C ze względu na skład mineralny i genezę. Achondryty typu LUN-A są to brekcje anortozytowe i pochodzą z obszarów wyżyn księżycowych na niewidocznej z Ziemi części Księżyca. Achondryty typu LUN-B czyli lunaity bazaltowe zostały odłupane z widocznych obszarów mórz księżycowych z nizin Mare. Natomiast LUN-C to brekcje regolitowe a jako że regolit jest rozpowszechniony na całej powierzchni Księżyca nie można jednoznacznie ustalić miejsca ich pochodzenia.
Nasz Lunait wykazuje cechy achondrytu typu LUN-A. Różni się od próbek gruntu księżycowego przywiezionego przez misje księżycowe stąd m.in. przypuszcza się zatem że pochodzą one z wyżyn ciemnej strony Srebrnego Globu która nigdy nie była penetrowana.
Lunaity typu LUN-A – pierwotnie brekcje anortozytowe były bardzo starymi grubokrystalicznymi, głębinowymi skałami magmowymi tworzącymi księżycowe wyżyny. Z czasem w wyniku licznych zderzeń naszego satelity z innymi ciałami kosmicznymi uległy one zbrekcjonowaniu i granulacji a niekiedy również częściowemu przetopieniu i rekrystalizacji. Później w wyniku kolejnego uderzenia zostały wyrzucone w przestrzeń kosmiczną. Jak już wspominałam znajdowane na Ziemi meteoryty tego typu pochodzą z ciemnej strony Księżyca.

Lunaity typu LUN-A składem mineralnym przypominają odrobinę niektóre ziemskie głębinowe skały magmowe. Świeże meteoryty mają oliwkowo-zielona skorupę obtopieniową. Wewnątrz są gruboziarniste ale zwykle silnie zbrekcjonowane. Mają barwę jasnoszarą do ciemnoszarej. Zawierają duże białe ziarna skał składem mineralnym przypominających ziemskie anortozyty, noryty, gabra lub gabronoryty, oraz małe ciemne okruchy bazaltów i szkliwa. Niekiedy wykazują one objawy częściowego obtopienia i rekrystalizacji. Tkwią w ciemnym cieście utworzonym z mikronowej wielkości ziaren pyłu skalnego, rzadziej w drobnoziarnistej masie oliwinowo-piroksenowej.
Zapraszamy serdecznie na spotkanie z naszym najnowszym pozaziemskim przybyszem. Środki na zakup tego wyjątkowego Lunaitu pozyskaliśmy w pewnym procencie od osób zwiedzających nasze Muzeum – z datków na Rozwój Muzeum, które mogą Państwo przez cały rok wrzucać do przeznaczonej do tego skarbonki. Zapraszamy do Muzeum Kamieni w Kamieniu Pomorskim, gdyż także dzięki Państwu i dla Państwa możemy powiększać naszą niezwykłą kolekcję.

źródło:
Kierownik Muzeum Kamieni w Kamieniu Pomorskim
Ewelina Sokołowska-Andrzejewska