31 stycznia minął kluczowy termin dla właścicieli nieruchomości. Niewywiązanie się z obowiązku wiąże się z konsekwencjami. Właściciele nieruchomości muszą zgłosić fakt posiadania azbestu na swoich budynkach/posesjach. 

Informacje, które trzeba zawrzeć w zgłoszeniu: rodzaj, ilość, a także miejsce wykorzystania lub przechowywania niebezpiecznych materiałów zawierających azbest, sposób ich montażu lub składowania wyrobów posiadających w sobie azbest, ocenę stanu technicznego tych wyrobów, informacje o bezpieczeństwie użytkowania wspomnianych wyrobów z azbestu.

Aby dokonać zgłoszenia należy wypełnić dokument: „Informacja o wyrobach zawierających azbest”. Wypełniony dokument trzeba złożyć do: Urzędu Gminy (osoby fizyczne) lub Urzędu Marszałkowskiego (osoby prawne). W przypadku przeprowadzania kontroli, podczas której dojdzie do ujawnienia niezgłoszonego azbestu (brak złożonej deklaracji w terminie do 31 stycznia 2025 roku) właściciel naraża się na grzywnę w wysokości od 10 do 20 tysięcy złotych.

Usuwanie azbestu na własną rękę w niewłaściwy sposób także wiążę się z nałożeniem grzywny. W tym przypadku właściciel może zapłacić do 5 tysięcy złotych. Jednym z kluczowych przepisów prawnych związanych z ochroną zdrowia przed szkodliwym wpływem azbestu jest ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz.U. z 2020 r. poz. 1680). W 1998 r. wprowadzono zakaz importu azbestu i wyrobów zawierających azbest na polski obszar celny, a także zakaz ich produkcji i obrotu.

Całkowite usunięcie azbestu do 2032 roku

Po wprowadzeniu tych restrykcji głównym wyzwaniem stało się usunięcie azbestu z otoczenia. W odpowiedzi na ten problem uchwalono rządowy Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009–2032, którego celem jest całkowite usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest do roku 2032. Szczegółowe informacje na temat realizacji programu można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Rozwoju i Technologii.

Azbest staje się szkodliwy dla zdrowia w wyniku wdychania włókien zawieszonych w powietrzu. Jego obecność sama w sobie nie stanowi zagrożenia, jednak niebezpieczeństwo pojawia się w momencie uszkodzenia wyrobów zawierających azbest, takich jak łamanie, kruszenie, cięcie czy korozja. Te procesy uwalniają włókna, które mogą przedostać się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem. Negatywne skutki ekspozycji na azbest nie są natychmiastowe i mogą ujawnić się dopiero po kilkudziesięciu latach. Według aktualnej wiedzy naukowej, azbest został jednoznacznie uznany za substancję rakotwórczą dla ludzi.

W załączeniu (link) znajduje się wzór informacji o wyrobach zawierających azbest (plik.doc): INFORMACJA O WYROBACH ZAWIERAJĄCYCH AZBEST

Krzysztof Zawiliński