24 – go maja obchodziliśmy Światowy Dzień parków Narodowych. Międzyzdroje należą do tych wyjątkowych miejsc, które mogą cieszyć się bogactwem natury w tak dużym stopniu. Rozmawiamy z Dyrektorem Wolińskiego Parku Narodowego, panem Piotrem Daniszewskim.

Czy mógłby Pan przybliżyć historię Wolińskiego Parku Narodowego?

Woliński Park Narodowy utworzony został w 1960 roku Do roku 1996 Park zajmował powierzchnię 4691 ha, kiedy to udało się włączyć w jego granice obszar 1 mili morskiej wód przybrzeżnych Bałtyku, archipelag wysp we wstecznej delcie Świny wraz z otaczającymi je wodami Zalewu Szczecińskiego. Od tego momentu Woliński Park Narodowy stał się pierwszym w Polsce parkiem morskim. Obecna powierzchnia Parku wynosi 10937 ha, w tym ekosystemy leśne zajmują 42,50 % powierzchni Parku, ekosystemy wodne (42,80%) i ekosystemy lądowe nieleśne ( 14,70 %). Ścisłą ochroną objęto obszary o łącznej powierzchni 498,72 ha, tj. 4,56 %.

Czym Woliński Park Narodowy szczyci się najbardziej?

Myślę, że faktem że jest to najpiękniejszy odcinek polskiego wybrzeża klifowego, bogaty w dobrze zachowane lasy bukowe, unikalną – wyspiarską deltę Świny i  przybrzeżny pas wód Bałtyku. No i oczywiście naszą ,,rodziną żubrów”.

Ile żubrów liczy obecnie wspomniana rodzina?

W tej chwili możemy pochwalić się ośmioma osobnikami. Dwa, najmłodsze (Pomeranin i Powolinka) przyszły na świat w 2020 roku. W obecnym roku oczekujemy przyjścia na świat dwóch cieląt. 

Można odnieść wrażenie, że wjazd do Międzyzdrojów otulony pięknymi drzewami, szczególnie o tej porze roku, to jedna z najbardziej ,,magicznych” wręcz dróg wjazdowych do miasta, jakie można sobie wyobrazić.

Rzeczywiście. Trudno nie zachwycić się naszym lasem, którego piękno można podziwiać nawet z ,,drogi”. Gdy już wybierzemy się na leśną wyprawę, zachwytom nie ma końca. Dodam, że w naszym Parku dominują trzy gatunki drzew: sosna pospolita, buk zwyczajny oraz dąb. Najrzadziej spotykanym gatunkiem jest aktualnie olsza czarna. Pozostałe gatunki – świerk, modrzew, osika, brzoza czy jesion zajmują mniejsze powierzchnie. Pamiętajmy, że las jest jednym z najbardziej złożonych i skomplikowanych ‘organizmów’ na świecie. Tworzą go nie tylko postrzegane jako dominujące w nim rośliny – szczególnie drzewa, ale ogromna ilość wzajemnie powiązanych ze sobą gatunków bakterii, glonów, grzybów, owadów, ptaków i ssaków. Wszystkie organizmy wzajemnie oddziałują na siebie i swoje siedlisko (gleba, woda, klimat) i współtworzą ten wyjątkowy ekosystem, którym my- w szczególności mieszkańcy- możemy cieszyć się na co dzień.

Mieszkańcy oraz przybywający tu turyści często pełni niepokoju i wzburzenia zwracają uwagę na tzw. wycinki. Jak często dokonuje się takich wycinek i na jakiej podstawie podejmowane są decyzje o wycinaniu drzew?

Prace z zakresu cięć przebudowy drzewostanu odbywają się w Wolińskim Parku Narodowym na podstawie zatwierdzonych przez Ministra Klimatu i Środowiska  „Zadań Ochronnych dla WPN”.

Prace te mają na celu regulację składu gatunkowego i zagęszczenia drzew w drzewostanach, w celu umożliwienia ich przebudowy w kierunku odtworzenia właściwej dla danego siedliska struktury przestrzennej i gatunkowej. 

W gospodarce leśnej obowiązuje zasada zrównoważonego pozyskania. W praktyce, pozyskanie drewna w Parku Narodowym nigdy nie jest celem samym w sobie, lecz wynika z prowadzonych czynności pielęgnacyjnych i odnowieniowych lub jest wymuszone potrzebami sanitarnymi. W ostatnich latach, niestety coraz większe ilości drewna pozyskiwane są z przyczyn sanitarnych, czyli jako drewno uszkodzone i zamierające. To przejaw problemów jakie dotykają lasy nie tylko w Polsce, ale na całym świecie. Występujące coraz częściej anomalia pogodowe, głównie okresy suszy sprawiają, że osłabione lasy stają się łatwym celem ataku szkodliwych owadów czy grzybów.

Tak, jak wspomniał Pan wcześniej las to nie tylko rośliny, ale i zwierzęta. Jak odnosi się pan do obecności dzików poza jego terenem? Z czego to wynika? Czy rzeczywiście jest tak, że ich populacja tak bardzo się powiększyła czy jest to wina człowieka?

Jest kilka przyczyn tego zjawiska. Zwierzęta coraz bardziej przyzwyczajają się do obecności człowieka i jednocześnie do życia na terenie miasta. Wiąże się to przede wszystkim z rozrastaniem aglomeracji – to właściwie my, ludzie, wkraczamy na tereny przynależące do zwierząt – lasy. Kolejna sprawa to zauważalny w ostatnich latach wzrost populacji, w szczególności dzików. Jednak obecność dzika w mieście, na ulicach, czy w naszych podwórkach jest spowodowana także jednostkowym ludzkim zachowaniem, nazywanym „bambinizmem”. Chodzi o ludzką potrzebę opieki nad zwierzętami, wiarę w ich bezradność i bezbronność, a wskutek tego dokarmianie i oswajanie dzikich zwierząt.

Nierozważne zachowanie mieszkańców, dokarmianie zwierząt, zapewnianie im bezpieczeństwa w miejskim terenie skutkuje tym, że dzikie zwierzę zatraca naturalny strach przed człowiekiem, a to z kolei może doprowadzić do coraz częstszego i śmielszego wkraczania dzikich zwierząt do miast.

Z jakimi problemami dotyczącymi funkcjonowania Parku boryka się Pan najczęściej?

Chcemy udostępniać Park w stopniu nie mniejszym od dotychczasowego, jednak w sposób skanalizowany. Chcę, żeby obiekt edukacyjny na Białej Górze był bardziej udostępniany w ramach edukacji ekologicznej.

Moim celem jest remont starej siedziby Parku przy ul. Niepodległości wraz z rozbudową muzeum o nową część edukacyjną (laboratorium biologiczne). Chciałbym tutaj stworzyć miejsce z żywymi okazami. Zaczynamy szukać źródeł finansowania zewnętrznego do tego przedsięwzięcia.

Czy problem zaśmiecania również dotyka Parku?

Pozostawianie po sobie odpadów jest chyba problemem ogólnopolskim i nie dotyczy tylko Wolińskiego Parku Narodowego.  Ruch turystyczny w Parku koncentruje się w kilku najbardziej popularnych rejonach, za czym idzie większe zanieczyszczenie terenu, ale udaje się utrzymać Park w czystości dzięki ciągłemu, bieżącemu sprzątaniu.

Woliński Park Narodowy prowadzi wiele kampanii zachęcających turystów do sprzątania po sobie. Przed wejściem do Parku znajdują się również napisy „Proszę zabierz swoje śmieci z Parku”. Zaśmiecania Parku nie można zarzucić wszystkim. Niektórzy odpady zabierają ze sobą i wyrzucają do koszy na terenie Parku lub poza jego terenem.

Jakie działania podejmowane są w celu ochrony Parku?

Rolą dyrektora Parku Narodowego, wynikającą z Ustawy o Ochronie Przyrody, jest przede wszystkim dbałość o jego zasoby przyrodnicze. Do zadań pierwszoplanowych należy także prowadzenie prac służących utrzymaniu i odtwarzaniu siedlisk przyrodniczych i siedlisk cennych gatunków roślin i zwierząt. 

Kolejnymi obowiązkami stojącymi przed kierownictwem i pracownikami każdego Parku jest edukacja ekologiczna oraz udostępnianie Parku Narodowego w sposób nie zagrażający jego walorom. Dalszym obowiązkiem dyrektora  jest utrzymanie obiektów, które znajdują się w zasobie parku.

Powoli wychodzimy z funkcjonujących obostrzeń. Jak zapatrujecie się Państwo na nadchodzący  czas? 

Powrót do normalności rozpoczął się dla nas już 1-go maja 2021, od kiedy wróciła możliwość uprawiania sportu na świeżym powietrzu.

Woliński Park Narodowy w ramach edukacji ekologicznej proponujemy już: zajęcia terenowe, warsztaty ekologiczne, projekcje filmów przyrodniczych, seminaria, wycieczki specjalistyczne, przewodnictwo po Parku. 

Zaplecze edukacyjne Parku stanowią:

  • ogródek botaniczny ,,Zielona Sala” z reprezentatywnymi dla flory WPN gatunkami drzew i krzewów
  • 3 szlaki turystyczne po najpiękniejszych i najbardziej interesujących przyrodniczo terenach Parku
  • 5 ścieżek dydaktycznych:
    – „Las”
    – „Procesy Przyrodnicze”
    – „Nad Zalewem Szczecińskim”
    – „Jeziora”
    – „Bory Wolina”.

Zapraszam wszystkich bardzo serdecznie. W naszym Parku jest pięknie!

Wywiad został zrealizowany przez
Biuro Burmistrza Gminy Międzyzdroje