Zbiory Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej wzbogaciły się o kolejny niezwykle cenny zabytek – czwartą już bullę papieską odkrytą na terenie naszego regionu. Oznacza to, że nasze muzeum należy do nielicznych w Polsce, które mogą poszczycić się tak bogatą kolekcją ołowianych bulli odnalezionych w ostatnich latach na ziemiach polskich.

Tego typu znaleziska należą do jednych z najrzadszych zabytków archeologicznych w kraju, co dodatkowo podkreśla wyjątkowy charakter tego odkrycia. Nowo odnaleziona bulla została odkryta przez pana Łukasza Lisa, członka Stowarzyszenia im. Świętej Korduli, podczas legalnych poszukiwań prowadzonych na podstawie decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie. Choć zachowała się jedynie w połowie, jej wartość historyczna pozostaje nie do przecenienia.

Artefakt wykonany z ołowiu ma średnicę 31 mm, grubość 6 mm i waży 23 gramy. Zachował się w formie nieregularnego, półokrągłego fragmentu stanowiącego około połowy pierwotnego odcisku. Powierzchnia bulli jest mocno zwietrzała, z widocznymi drobnymi ubytkami. Pomimo śladów erozji, na jej powierzchni wciąż można dostrzec czytelne fragmenty oryginalnego reliefu. Deformacje świadczą o tym, że przez wieki spoczywała w ziemi, narażona na działanie wilgoci i procesów glebowych, które doprowadziły do częściowego zniszczenia pieczęci.

Na awersie bulli słabo widoczny jest wizerunek św. Piotra, przedstawionego w charakterystycznym perełkowym otoku. Na rewersie można dostrzec fragmenty napisu, w tym litery PA (skrót od PAPA, czyli „pasterz pasterzy”) oraz cyfrę I, oznaczającą numer porządkowy imienia papieża. Niestety, stan zachowania oraz niedokładnie wykonany odcisk nie pozwalają na jednoznaczną identyfikację pontyfikatu.

Bulla mogła zostać wystawiona dla kapituły katedralnej w Kamieniu Pomorskim, miejscowego biskupa lub klasztoru dominikanów. Jej datowanie obejmuje okres od XII wieku, czyli początków chrystianizacji Pomorza, aż po początek XVI wieku, kiedy to książęta pomorscy przyjęli protestantyzm, zrywając więzi ze Stolicą Apostolską.

Odnaleziona bulla dołącza do trzech innych tego typu zabytków znajdujących się w zbiorach MHZK, które można oglądać na stałej wystawie poświęconej odkryciom archeologicznym z terenu miasta i okolic. Co ciekawe, jedna z kamieńskich bulli stała się przedmiotem zainteresowania amerykańskiej stacji Discovery Channel, która przygotowała o niej film dokumentalny.

Pan Łukasz Lis nie kryje radości z odkrycia tak cennego zabytku, podkreślając, że „cieszy się, iż ma swój skromny wkład w zrozumienie historii regionu i jego powiązań ze Stolicą Apostolską”.

– Cieszy nas, że kolejny tak cenny artefakt trafił do naszej instytucji. Choć być może już nigdy nie dowiemy się, kto wystawił ten dokument i dla kogo, sama bulla stanowi milczące świadectwo dawnych więzi Kamienia Pomorskiego z Rzymem – podkreśla Grzegorz Kurka, dyrektor Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej.