Bank Gospodarstwa Krajowego opublikował najnowszy raport dotyczący odporności polskich samorządów na współczesne kryzysy — od katastrof naturalnych, po zagrożenia militarne. Do dokumentu dołączono interaktywne narzędzie, dzięki któremu każdy mieszkaniec oraz przedstawiciel lokalnych władz może sprawdzić poziom lokalnych ryzyk oraz ocenić gotowość JST do reagowania na nie. Wyniki dostępne są bezpłatnie online.

Raport jasno podkreśla, że odporność samorządów to nie tylko zdolność reagowania na kryzys tu i teraz, ale także ich przygotowanie oraz możliwość ponownej odbudowy po zdarzeniu kryzysowym. Tę definicję stosuje raport przy ocenie jednostek, w tym powiatów, gmin i miast na prawach powiatu.

Cztery typy zagrożeń — cztery próby odporności

Analiza BGK obejmuje cztery główne kategorie współczesnych ryzyk:

  • Katastrofy naturalne (np. powodzie, susze, upały)

  • Zagrożenia zdrowotne (epidemie takie jak COVID-19)

  • Zagrożenia humanitarne (m.in. masowe migracje)

  • Zagrożenia militarne (w tym działania hybrydowe i cyberataki)

Nie wszystkie samorządy są równie narażone – o poziomie ryzyka często decydują czynniki, na które władze lokalne nie mają wpływu, takie jak położenie geograficzne czy demografia. Dlatego raport nie tylko bada odporność, ale także poziom zagrożenia, co pozwala uniknąć mylnej interpretacji wyników.

Powiat kamieński — wyniki w czterech kategoriach

Z danych widocznych w interaktywnym narzędziu wynika, że powiat kamieński plasuje się w różnych częściach wykresów zależnie od analizowanego zagrożenia. W ujęciu ogólnym znajduje się w grupie samorządów o umiarkowanym poziomie zagrożenia i przeciętnej odporności.

1. Zagrożenia naturalne

Powiat kamieński znajduje się blisko średniej w obu wskaźnikach — zarówno zagrożeń, jak i odporności. Na wskaźnik zagrożeń wpływa nadmorskie położenie, ryzyko sztormów oraz interwencji związanych z gwałtownymi zjawiskami pogodowymi.
Odporność budowana jest m.in. poprzez dostęp do infrastruktury, działalność OSP oraz zarządzanie kryzysowe.

2. Zagrożenia zdrowotne

W tej kategorii powiat wypada podobnie — tu uwagę zwracają czynniki takie jak liczba seniorów, dostęp do usług medycznych oraz wskaźniki aktywności mieszkańców. Pandemia COVID-19 uwypukliła znaczenie lokalnych zasobów medycznych i logistyki pomocowej.

3. Zagrożenia humanitarne

W przypadku ryzyk migracyjnych powiat kamieński znajduje się bliżej dolnej części wykresu zagrożeń — co oznacza, że nie należy dziś do jednostek szczególnie obciążonych tym czynnikiem. Odporność w tym obszarze zależy m.in. od zaangażowania społeczności, dostępności miejsc noclegowych i organizacji wsparcia.

4. Zagrożenia militarne

W tej kategorii powiat kamieński znajduje się w grupie samorządów o relatywnie niższej odporności i umiarkowanym poziomie zagrożenia. Wynika to z faktu bliskości granic NATO, infrastruktury krytycznej w regionie oraz większej ekspozycji na działania informacyjne i cyberzagrożenia.

Raport zwraca uwagę na kluczowy fakt: odporność nie jest czymś stałym — można nad nią pracować i ją poprawiać. Samorządy, które wiedzą, jakie ryzyka są dla nich realne, mogą inwestować w: edukację mieszkańców, systemy ostrzegania i reagowania, infrastrukturę odporną na zmianę klimatu, procedury kryzysowe i plany odbudowy. Wiele wskaźników — jak zauważa BGK — zależy od decyzji władz lokalnych, ale również od postaw społeczności, zaangażowania mieszkańców i współpracy międzyinstytucjonalnej.

Powiat kamieński nie należy ani do najbardziej zagrożonych, ani do najbardziej odpornych jednostek w Polsce. Wyniki plasują go w obszarze „środka”, ale raport pokazuje jasno: nawet średni poziom zabezpieczenia nie gwarantuje bezpieczeństwa w czasach coraz bardziej dynamicznych kryzysów.

Pełen raport dostępny —-> TUTAJ