Muzeum Regionalne im. Andrzeja Kaubego w Wolinie udostępniło niedawno nową wystawę czasową, której kuratorem jest Igor D. Górewicz. Wcześniej była ona prezentowana między innymi w Gdańsku, Szczecinie, Białymstoku, Wrocławiu, Gnieźnie i Biskupinie. Prześledźmy, jak ocenili ją tamtejsi zwiedzający i muzealnicy. 

Ekspozycja przedstawia genezę i rozwój europejskich mieczy na przestrzeni ponad trzech tysiącleci – od epoki brązu po nowożytność. Ukazuje ona ten rodzaj broni białej w szerokim kontekście historycznym, geograficznym, a także kulturowym i społecznym. Wszak był on nie tylko orężem, lecz pełnił również wiele innych funkcji, np. ceremonialną czy symboliczną.  „Przez całą swoją historię miecz był potężnym symbolem wojowniczości, siły, męstwa, honoru, dostojeństwa, wysokiego statusu i władzy” – czytamy w opisie wystawy.

Prezentuje ona zarówno tajniki technologii produkcji mieczy (z zakresu metalurgii i kowalstwa), jak i szczegóły ich budowy, a także objaśnia naukowe typologie dawnej broni białej. Jak napisał w recenzji Kamil Kaniuka, „wystawa jest świetna, subtelnie prowadzi obserwatora przez najważniejsze węzłowe punkty rozwoju tego oręża w sposób ciekawy i przystępny, a bronioznawca znajdzie pod gablotami informacje na temat źródeł, z których czerpał autor. Dodatkowo okraszenie wystawy elementami multimedialnymi (…), będącymi na wyciagnięcie ręki odbiorcy, robi duże wrażenie na zwiedzających”.

Na wystawie możemy obejrzeć ponad 60 egzemplarzy broni białej: od sztyletów, poprzez miecze, tasaki i pałasze, po rapier czy szpadę. Uzupełnia je uzbrojenie ochronne: tarcze, pancerze, hełmy i rękawice. „To wszystko oczywiście repliki, ale z oryginalnych materiałów i wykonane w oryginalnych technikach, często wręcz pochodzące z tych samych miejsc. Jeśli więc pokazujemy miecz brązowy, to jest on rzeczywiście odlany z brązu, jeśli stalowy, to chodzi o kutą i hartowaną tradycyjnymi metodami broń” – stwierdził Piotr Januszek z Muzeum Wojska w Białymstoku.

Katalogiem wystawy jest album autorstwa Igora D. Górewicza pt. „Miecze Europy” – o jego poczytności świadczy fakt, że doczekał się już drugiego wydania (niestety, oba nakłady są już wyprzedane). Książka zebrała dobre recenzje – w jednej z nich Mariusz Samp napisał, że twórca „zaadresował ją do szerokiego kręgu czytelników, nie tylko do specjalistów, ale również dla pasjonatów omawianego zagadnienia. Autor doskonale wywiązał się z realizacji swego zadania, albowiem w jego publikacji znaleźć mogą cenne informacje zarówno naukowcy zawodowo parający się rekonstruowaniem historii uzbrojenia, jak również liczni sympatycy militariów”.

Wracając do samej wystawy, należy dodać, że są na niej prezentowane również trzy instalacje przestrzenne: „Węzeł Gordyjski”, „Ekskalibur” i „Miecze Grunwaldzkie” oraz film edukacyjny. Tak podsumowała ekspozycję osoba, zwiedzająca ją wraz z dziećmi w gnieźnieńskim Muzeum Początków Państwa Polskiego: „Wspaniale, że można było zobaczyć te przeróżne miecze, przypomnieć sobie jakie miały znaczenie, bo zapomina się, że aż tyle historii i legend wiąże się nimi”.

Zwiedzanie wystawy czasowej „Miecze Europy” trwa około godziny. Za wstęp na tę ekspozycję muzeum w Wolinie nie pobiera dodatkowej opłaty – jest ona dostępna w cenie standardowego biletu. A gdyby komuś i ta kwota zdawała się wygórowana, zapraszamy w każdy wtorek, kiedy wstęp do naszej placówki jest bezpłatny. Na koniec informujemy, że oprócz opisanej wystawy, udostępniliśmy również w osobnej gablocie dwa oryginalne średniowieczne miecze.

dr Piotr Maliński
Muzeum Regionalne im. Andrzeja Kaubego w Wolinie

Źródła cytatów:

  1. Kamil Kaniuka, „Miecze Europy” – I. D. Górewicz – recenzja, https://historia.org.pl/2015/05/23/miecze-europy-igor-d-gorewicz-recenzja/
  2. Jame, Trzy tysiące lat historii mieczy w Muzeum Wojska, https://bialystok.wyborcza.pl/bialystok/7,35241,19013710,trzy-tysiace-lat-historii-mieczy-w-muzeum-wojska.html
  3. Mariusz Samp, Górewicz Igor D., Miecze Europy – recenzja, Górewicz Igor D., Miecze Europy – recenzja – infolotnicze.pl
  4. Magdalena Smolarek, Wystawa „Miecze Europy” w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, https://gniezno.naszemiasto.pl/wystawa-miecze-europy-w-muzeum-poczatkow-panstwa-polskiego/ar/c13-3794722 

Muzeum jest czynne przez cały długi weekend od 10.00 do 16.00.