Tworzy się Koalicja Samorządowa w Zachodniopomorskiem. Prezydenci Szczecina, Koszalina, burmistrzowie z Polic i Dziwnowa, przedstawiciele samorządów ze Stargardu, Szczecinka, Łobza, Gryfic, Goleniowa, Nowogardu, Pyrzyc – w sumie kilkudziesięciu samorządowców z naszego regionu rozmawiało w sobotę (20.11.2021) o możliwościach współpracy.

Spotkanie odbyło się w ramach inicjatywy Ogólnopolska Koalicja Samorządowa, a dyskusja dotyczyła tego, jak powinna, jak może wyglądać i działać Koalicja w województwie zachodniopomorskim. OKS jest jednym z krajowych ruchów skupiających samorządowców. Działa niespełna dwa lata, od kilku miesięcy niemal w całej Polsce. Jak mówił podczas szczecińskiego spotkania Tadeusz Czajka, wójt Tarnowa Podgórnego kierujący całą inicjatywą, „tworzą ją niezależne i autonomiczne stowarzyszenia samorządowe, które mogą pochwalić się skutecznością i efektami swojej pracy”.

W Szczecinie inicjatywa skupiona jest wokół prezydenta Piotra Krzystka, który namawia innych samorządowców do tworzenia federacji lokalnych stowarzyszeń w ramach Koalicji Samorządowej Zachodniopomorskie. Z kolej senator Zygmunt Frankiewicz, były prezydent Gliwic, który zdalnie uczestniczył w spotkaniu mówił o potrzebie integracji całego krajowego środowiska samorządowego.

To, co wyróżnia OKS, to merytoryczne i konkretne podejście do działalności w życiu publicznym z ograniczeniem politykowania do minimum. Koalicja ma w programie m.in. decentralizację i niezależność samorządów, dzięki którym utrzymana powinna być równowaga między władzą centralna a samorządem lokalnym. Reformę finansów publicznych określającą jasne i stabilne zasady podziału pieniędzy. OKS zajmuje się też oświatą, wskazując na to, że jest to jeden z najważniejszych tematów dla przyszłości i rozwoju kraju. Wśród konkretnych rozwiązań jest m.in. inicjatywa ustawodawcza w sprawie przeznaczenia 3% PKB na finansowanie subwencji oświatowej dla samorządów oraz powiązanie wynagrodzenia nauczycieli ze wzrostem gospodarczym poprzez uzależnienie ich od średniej krajowej płacy.

Pytany o cel tej inicjatywy, Prezydent Szczecina Piotr Krzystek powiedział, że pierwszym i zasadniczym celem jest odwrócenie obecnego trendu centralizowania kraju, a drugim ustabilizowanie finansów samorządów po to, aby mogły one dobrze realizować zadania na rzecz mieszkańców i reformować najważniejsze dziedziny działalności m.in. oświatę i zdrowie.

Więcej o programie

Równowaga między rządem a samorządem jest kluczem do dobrobytu obywateli. Nie służy mu konfrontacyjne nastawienie władzy centralnej. Dlatego zamiast toczyć spory, jako niezależni samorządowcy wychodzimy z konkretnymi propozycjami reform.

Celem naszej działalności jest reformowanie państwa od dołu, poprzez działania, które realizujemy na co dzień w naszych miejscowościach. Poniżej prezentujemy nasze założenia programowe. Mamy nadzieję, że będą one podstawą do współpracy ze stowarzyszeniami samorządowymi i ugrupowaniami parlamentarnymi, które deklarują poszanowanie takich wartości jak decentralizacja, wolność i niezależność. Deklarujemy współpracę z każdym, dla kogo ważne są lokalne społeczności i Polska.

Decentralizacja, niezależność, wolność

Samorządy z OKSamorząd stawiają na niezależność, która jest podstawową wartością w relacjach między rządem a samorządem. Sposób na dobre rządy oznacza odejście od centralizowania decyzji. Przez kilkadziesiąt lat doświadczaliśmy w Polsce ustroju centralnie sterowanego. Poniósł on porażkę. Stosowana obecnie metoda rządzenia sprowadza się do błędnej tezy, że w warszawskich, rządowych gabinetach lepiej wiadomo czego trzeba mieszkańcom Poznania, Siedlec, Zielonej Góry czy Tarnowa Podgórnego. Dlatego tendencję tę należy zatrzymać. Jak to zrobić?

Reforma finansów publicznych

Codzienne potrzeby mieszkańców zaspokaja samorząd, który odpowiada za to, aby z kranu płynęła woda, aby śmieci były na czas odebrane, aby zapewnić transport publiczny, aby dzieci chodziły do szkoły itd. A żeby wszystkie te zadania mogły być realizowane, potrzebne są stabilne finanse. Podział publicznych pieniędzy powinien opierać się na uzgodnionych zasadach, a nie na widzimisię tego czy innego przedstawiciela rządu. Reforma finansów powinna objąć wprowadzenie zasady rocznej waloryzacji dochodów budżetów samorządowych z podatku PIT – o wskaźnik wzrostu płac. Po drugie: 100 % pokrycia kosztów zadań zlecanych przez rząd samorządom do realizacji. To także zmiana zasad finansowania oświaty, polegająca na ustaleniu stałych nakładów na subwencję oświatową na poziomie 3% PKB.

Oświata, jeden z najważniejszych tematów

Od jakości szkoły zależy to, jak i czy Polska będzie się rozwijała. Od pracy i zaangażowania nauczycieli zależy wykształcenie i wychowanie naszych dzieci. A dziś, zamiast debaty o naszych szkołach i ich kondycji, mamy dyskusję o tym, ile władzy mieć powinien i na co wpływać ma kurator oświaty, albo za co karać dyrektora szkoły. To zastępcza dyskusja o szkole. Nikt nie mówi o tym, że za chwilę zabraknie nam nauczycieli. Dlatego postulowane w finansach przeznaczenie 3% PKB na subwencję oświatową dla samorządów. Takie zaangażowanie publicznych pieniędzy w szkoły pozwoli wprowadzić podwyżki dla nauczycieli, których pensje powinny zostać uzależnione od średniej krajowej, żeby powiązać wynagrodzenia ze wzrostem gospodarczym. Drugim elementem jest wprowadzenie zachęt dla absolwentów liceów i techników, dzięki którym będą oni chcieli wybrać kierunki pedagogiczne. Kolejnym zagadnieniem jest zapewnienie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez nauczycieli – finansowane wspólnie przez samorząd i państwo. Na koniec, od zawsze postulowane, a nie wprowadzane zmiany programowe, polegające na zdobywaniu umiejętności zamiast nauczania encyklopedycznego.

Zdrowie, inaczej bezpieczeństwo

Można je osiągnąć będąc blisko pacjenta. Centralizacja nie jest tu dobrą metodą. A to właśnie centralizację i to w najgorszym, bo skomplikowanym i nieczytelnym wydaniu proponuje się nam w najnowszym projekcie rządowego uzdrawiania ochrony zdrowia. Dlatego zamiast powoływania kolejnej rządowej Agencji Rozwoju Szpitali, czyli następnego pośrednika w systemie, trzeba zając się dostępnością do usług medycznych. Ta jest uwarunkowana lokalnie i zależy od organizacji, dostępności kadry, demografii oraz potrzeb mieszkańców na danym terenie. Zacząć trzeba od zdefiniowania potrzeb zdrowotnych mieszkańców, aby dalej określić minimalną liczbę podmiotów niezbędną dla bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców. Konieczne jest również połącznie systemów informatycznych, aby szpitale, podstawowa opieka zdrowotna, ośrodki rehabilitacji, medycyny pracy mogły ze sobą współpracować i wymieniać się danymi o pacjencie. A zamiast centralnej Agencji Rozwoju Szpitali należy wprowadzić lokalnych, regionalnych i powiatowych koordynatorów opieki zdrowotnej.

Środowisko i jakość życia

To rolnictwo jako kluczowa część polskiej gospodarki, ale także ekologia, zapobieganie zmianom klimatycznym. Tym zajmują się dziś niemal wszyscy. Żeby jednak działania były skuteczne, trzeba pracować nad nimi w środowiskach lokalnych. A kluczowe dla powodzenia działań jest nie konkurowanie ze sobą, lecz współdziałanie rządu i samorządu. Jest to ważne także ze względu na możliwość pozyskania pieniędzy z Unii Europejskiej. Bez wspólnego frontu i wsparcia rządowego, możliwości oddziaływania samorządu na ten obszar życia są ograniczone. Niezależnie jednak, chcemy i będziemy kontynuować programy wymiany źródeł ciepła, inwestować w ekologiczny transport publiczny, podnosić wydajność energetyczną obiektów użyteczności publicznej. Reformy poważnej i skonsultowanej wymaga system gospodarowania odpadami, który powinien wprowadzić obowiązki producentów tak aby zmniejszyć obciążenia samorządów, a co za tym idzie mieszkańców. Wyzwaniem jest także gospodarowanie zasobem wody oraz wsparcie dla samorządów w zagospodarowaniu wód opadowych. Brak działań w tym zakresie widoczny jest podczas ekstremalnych zjawisk, jakie – ze względu na zmiany klimatyczne – coraz częściej nas dotykają.