Europejski Tydzień Szczepień przebiega pod patronatem Światowej Organizacji Zdrowia. Przesłaniem Tygodnia jest  zwiększenie wiedzy i świadomości społeczeństwa o szczepieniach ochronnych oraz ich znaczenia dla naszego zdrowia. Temat tegorocznej edycji Tygodnia Szczepień dotyczy przekazu oraz udostępniania faktów na temat szczepień.            

Europejski Tydzień Szczepień ma  podkreślić znaczenie osób, które w różny sposób na co dzień umożliwiają i wspierają szczepienia. Nazwano ich „Bohaterami szczepień”. Takimi bohaterami są naukowcy, którzy opracowują bezpieczne i skuteczne szczepionki, pracownicy ochrony zdrowia, którzy są wiarygodnym źródłem informacji na temat szczepień dla swoich pacjentów, rodzice,  którzy decydując się na szczepienia swoich dzieci, chronią również tych których nie można zaszczepić, decydenci, których działania zapewniają jak najszerszy dostęp do szczepień oraz każdy kto poszukuje i udostępnia oparte na faktach naukowych informacje na temat szczepień.

Działanie szczepionek związane jest z wykształceniem w organizmie odporności poprzez wytworzenie odpowiedzi zapalnej i pamięci immunologicznej. Dzięki temu osoba zaszczepiona w przypadku kontaktu z mikrobem będzie przygotowana na błyskawiczną reakcję i jego zniszczenie. Szczepionki zawierają wirusy lub bakterie w formie zmodyfikowanej, które nie wywołują choroby, ale „uczą” układ immunologiczny co robić, kiedy organizm zostanie zaatakowany przez prawdziwy, potencjalnie niebezpieczny wirus lub bakterię.

Po szczepieniu układ immunologiczny odpowiada na szczepionkę tak samo, jak
w przypadku innego „najeźdźcy” tworząc przeciwciała, które zwalczają dany wirus lub bakterie. W przypadku niektórych chorób konieczne jest podanie dodatkowej dawki szczepionki lub szczepienie przypominające w późniejszym czasie, aby utrzymać pewną
i długotrwałą ochronę. Organizm zapamiętuje konkretnego intruza. Jeśli dojdzie do zetknięcia się z prawdziwym wirusem lub bakterią, wytworzone już przeciwciała będą w stanie szybko je zniszczyć, zanim spowodują zachorowanie.

Kiedy niemal wszyscy w naszym otoczeniu są odporni na daną chorobę zakaźną, nie może się ona łatwo rozprzestrzeniać. Nie pozwala to wirusom lub bakteriom na dotarcie do osób, które nie mogą zostać zaszczepione, w tym niemowląt zbyt małych na szczepienie
a także osób, które z powodu choroby mają osłabiony układ odpornościowy lub poddawanych leczeniu osłabiającemu układ odpornościowy.

Poprzez powszechne szczepienia tworzy się odporność zbiorowiskowa. To  tzw. odporność populacyjna, odporność stadna lub odporność grupowa. Stanowi ona  ochronę osób nieuodpornionych na skutek zaszczepienia wysokiego odsetka danej populacji. Próg odporności zbiorowiskowej jest definiowany jako odsetek osób uodpornionych w populacji, po osiągnieciu którego liczba nowych zakażonych zaczyna się zmniejszać, zwykle wymaga 90-95% populacji odpornej. Wskaźniki procentowe osób zaszczepionych mają różne wartości w zależności od choroby. W przypadku odry „próg bezpieczeństwa” wynosi aż 95%, dla krztuśca szacowany jest na  92-94%, błonicy i różyczki na 83-86%, świnki na 75-86%. Co oznacza, że tyle osób w populacji musi być odpornych na daną chorobę, żeby nie doszło do masowych zakażeń.

Europejski Tydzień Szczepień w swych założeniach na 2019 rok apeluje do pracowników ochrony zdrowia, jako wiarygodnego źródła informacji, podnoszących świadomość na temat szczepionek i szczepień oraz rodziców którzy decydują się na szczepienie swoich dzieci. To właśnie te osoby, które mogą przyczynić się do ratowania życia i stają się w myśl haseł tegorocznej edycji Tygodnia bohaterami szczepień.

źródło: WHO, PZH
Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna
w Kamieniu Pomorskim